Nghệ sĩ cải lương 'Đời cô Lựu': Nỗi đau 2 lần mất người thân, xế chiều đi diễn bằng xe ôm công nghệ

NSƯT Kim Phương sinh năm 1953 tại An Giang. Từ bé, Kim Phương đã mang trong lòng niềm say mê ca hát, cũng như thừa hưởng được chất giọng cao của mẹ - nghệ sĩ Kim Phụng, từng nổi danh ở nhiều đoàn cải lương. 

Từ năm 14 tuổi, Kim Phương theo mẹ đi hát, bắt đầu từ các vai đào con, kép con cho đến đào nhì. Năm 17 tuổi, cái tên Kim Phương vụt lên trở thành đào chính. Bà đã để lại trong lòng người xem những dấu ấn đẹp qua các vai diễn như: Doanh Doanh (vở Chín đường tuyệt kiếm), Trưng Nhị (vở Tiếng trống Mê Linh), Dương Vân Nga (vở Thái hậu Dương Vân Nga), cô Lựu (vở Đời cô Lựu), Thị Hến (vở Ngao Sò Ốc Hến), vợ Nguyễn Hữu Tiến (vở Bóng ai trên sông lạnh)...

Đến năm 28 tuổi, bà dần chuyển đổi vai diễn, hình tượng những nhân vật có tính cách hung dữ, thâm độc cũng gắn liền với nghệ sĩ Kim Phương. Bà đã rất thành công trong việc để lại dấu ấn cho khán giả với những biểu cảm đa dạng, lời nói sắc sảo của một nhân vật phản diện. Cũng vì vậy, sau này khi chuyển sang lĩnh vực phim ảnh, bà tiếp tục được giao cho các vai ác, hung dữ. 

Nói về lý do của sự chuyển đổi này, NSƯT Kim Phương khiêm tốn cho biết bà không có được lợi thế về làn hơi đặc biệt giống các nghệ sĩ cùng thời như NSND Ngọc Giàu, NSƯT Thanh Kim Huệ, nghệ sĩ Phượng Liên… nên để có thể gắn bó lâu dài với nghề, diễn viên sinh năm 1953 bắt buộc phải thay đổi.

Chia sẻ thêm về hành trình hoạt động nghệ thuật của mình, Kim Phương kể báo chí từng viết về bà như một nghệ sĩ có tài, có tuổi nhưng lại không có tên. Vì người ta ít khi chú ý nên hay gọi nhầm bà là Kim Phượng hoặc đôi khi nhầm với NSND Hồng Vân, NSND Kim Xuân, thậm chí là với Á hậu - NSƯT Trịnh Kim Chi. 

Tuy nhiên, bà không chạnh lòng. Bởi theo nữ nghệ sĩ cho rằng quyết định năm xưa của mình có lẽ là đúng vì nó đã tạo cho bà một lối đi riêng, giúp bản thân trở thành một nghệ sĩ chuyên trị vai tính cách và sống trong lòng khán giả. Điều đó được minh chứng thông qua "gia tài" vai diễn đồ sộ mà bản thân nữ nghệ sĩ có được trong suốt hơn 50 năm làm nghề.

NS Kim Phương: Đau đớn 2 lần mất người thân, day dứt vì không nhìn mặt con lần cuối

Ngoài những vai diễn nhiều màu sắc trên màn ảnh, ít người biết chuyện về cuộc sống đời thực của bà. Cũng như bao đồng nghiệp lấy sân khấu làm đam mê, tuổi trẻ của nghệ sĩ Kim Phượng cũng đầy bấp bênh với nỗi lo cơm áo gạo tiền. 

Năm 1976, Kim Phương về đoàn cải lương Thanh Nga. Lúc này, bà và chồng (cố nghệ sĩ Đặng Vinh Quang) thuê một căn phòng trọ nhỏ trên đường Nguyễn Trãi (Q.1) để gần điểm diễn. Vì quá nghèo, nên mỗi khi chiều xuống, cả hai cùng lót lòng đỡ bằng ổ bánh mì rồi lội bộ ra đường Ngô Tùng Châu để quá giang xe của nghệ sĩ Thanh Nga đến điểm diễn. Sau khi diễn xong, cả hai lại tiếp tục quá giang về và lại ăn bánh mì qua ngày... 

Dẫu đời nghệ sĩ bám trụ với sân khấu, với gánh hát cơ cực là thế, nhưng mỗi khi được diễn, bà như quên hết mọi nhọc nhằn. Bà tiết lộ, chính tiếng vỗ tay của khán giả là động lực lớn nhất giúp bà vượt qua được sự khắc nghiệt của cuộc đời. "Đời nghệ sĩ, tiếng vỗ tay của khán giả luôn là điều kỳ diệu nhất. Thứ âm thanh đó giúp họ hạnh phúc, quên hết mọi thứ xung quanh". Cứ thế, cho đến khi vợ chồng bà tích cóp mua được chiếc xe đạp cũ ở chợ Bà Chiểu để đi diễn thì mới thôi đi nhờ xe của đồng nghiệp.

Khi cậu con trai út Hạo Nhiên được 6 tuổi, bà và chồng ly hôn. Mọi thứ càng trở nên khó khăn hơn khi gánh nặng kinh tế lại tiếp tục dồn lên vai người phụ nữ ấy. Dù được bạn bè gợi ý giúp đỡ mở sạp kinh doanh ở chợ, nhưng nghệ sĩ Kim Phương từ chối, vì ngoài nghệ thuật, bà không biết làm gì khác. Với bà, nghệ thuật như người tình trăm năm. Và bà đã chứng minh, mình thật sự nghiêm túc với đam mê này đến mức nào.

Nhắc đến những ký ức buồn của nghệ sĩ Kim Phương trong quá khứ, có lẽ khoảng thời gian chật vật vì kinh tế cũng không thể sánh bằng nỗi đau 2 lần nhận tin mất người thân khi đang diễn.

Bà kể ngay mùng 1 Tết năm 1975, khi đang biểu diễn trên sân khấu thì đứa con trai ba tuổi qua đời vì bệnh. Chồng của bà lẳng lặng đi xin đất của chùa để chôn cất, còn nữ nghệ sĩ vẫn phải hoàn thành vai diễn phục vụ khán giả. Khi bước vào bên trong sân khấu, bà như người mất hồn, mãi cho đến khi xong vở diễn, những giọt nước mắt mà Kim Phương kìm nén mới được dịp tuôn trào.

Những tưởng nỗi đau này chỉ đến một lần trong đời nhưng nó lại ập đến với bà một lần nữa vào đúng 42 năm sau. Khi bà và con trai đang quay hình chương trình có chủ đề Tết cho HTV thì nghe tin chồng cũ mất. Dù cả hai đã chia tay nhau nhiều năm trước nhưng giữa bà và cố nghệ sĩ Đặng Vinh Quang vẫn còn tình bạn và tình đồng nghiệp. Bà và con trai lại một lần nữa nén nỗi đau vào lòng, cố quay cho xong rồi vội vàng đến nhìn mặt chồng, mặt cha lần cuối.

NS Kim Phương: Con cháu ở riêng, tuổi 70 con đi diễn bằng xem ôm công nghệ

Vượt qua những giai đoạn khó khăn, đến hôm nay, ở tuổi 70, NSƯT Kim Phương vẫn miệt mài với công việc nghệ thuật dù chỉ là khách mời hoặc tuyến vai phụ: phim điện ảnh, web drama, talkshow,... Nói thêm với truyền thông về việc chỉ góp mặt trong những vai phụ, nữ nghệ sĩ thẳng thắn: "Thật ra có đạo diễn mời tôi vai chính, có cá tính nhân vật, nhưng tôi chỉ nhận lời những vai diễn có số phận. Và tôi cũng lớn tuổi rồi nên tất nhiên phải đóng những vai phụ thôi".

Khi tham gia đóng phim, NSƯT Kim Phương luôn chắt lọc những vai diễn theo ý muốn của mình "nên chưa có chuyện đóng phim vì tiền bạc". Bà chia sẻ thêm: "Trước đây khi tôi đi diễn cải lương đó thật sự là thời điểm rất khó khăn nên hầu như được trả công rất thấp. Nhưng tôi vẫn nhận bởi vì đó là cái nghề cũng như là đam mê thật sự của tôi. Nếu tôi có dừng đóng phim thì vẫn còn nghề cải lương và hiện nay tôi vẫn đang cố gắng để có thể truyền lại nghiệp diễn cải lương cho lớp trẻ sau này".

Hiện tại, mỗi lần đi diễn bà đều di chuyển bằng xe ôm công nghệ. Theo bà chia sẻ, vì nhà đông người nên muốn tiết kiệm những khoản chi phí không cần thiết. "Không ai đánh giá chúng ta về những điều như vậy cả mà sẽ nhìn vào cách cư xử, nhân phẩm của bản thân. Nhưng các em trẻ thì lại khác, họ chú trọng vào mọi thứ kể cả phương tiện di chuyển nhưng theo tôi đó là điều đáng mừng vì họ biết cách giữ hình tượng bản thân trong lòng khán giả", nữ nghệ sĩ bộc bạch.

Chia sẻ thêm về cuộc sống hiện tại, diễn viên sinh năm 1953 cho hay: "Thật ra tôi vẫn có nhà nhưng mà nhà tôi rất nhỏ mà lại đông người. Bây giờ thì khác, con cháu tôi đã ra riêng nên cũng đỡ hơn nhiều, trong nhà chỉ còn người già ở thôi nên sẽ không khó khăn như trước". Bà nói thêm bản thân e ngại với mạng xã hội nên không nghĩ đến chuyện bán hàng online để kiếm thêm.

Nữ nghệ sĩ quan niệm không thích bị "nói này nói kia" trên mạng xã hội. Bà muốn giữ một hình tượng đẹp của người nghệ sĩ trong mắt công chúng từ hình ảnh, đạo đức của mình cho nên kể cả khi đăng những tấm ảnh bà cũng rất kỹ càng".