Cô gái gốc Việt thành nhà soạn nhạc kiêm nghệ sĩ dương cầm thành công trên đất Mỹ

Vũ Đặng Minh Anh, nghệ danh Ania Vu, là nhà soạn nhạc trẻ kiêm nghệ sĩ dương cầm gốc Việt đã vinh dự được Trung tâm Sáng tác Âm nhạc Đương đại của ĐH Chicago (Mỹ) lựa chọn là ứng cử viên duy nhất cho chương trình Sau Tiến sĩ khóa 2022-2023.

16:39 12/06/2023

ĐH Chicago là một trong những đại học uy tín hàng đầu nước Mỹ. Giáo sư Ngô Bảo Châu và Giáo sư Đàm Thanh Sơn đang giảng dạy tại đây. Trong khi hệ Sau tiến sĩ chuyên ngành Lý luận âm nhạc có trong chương trình của nhiều trường đại học thì rất ít trường có hệ Sau tiến sĩ chuyên ngành Sáng tác.

Mỗi năm Trung tâm Sáng tác Âm nhạc Đương đại của ĐH Chicago chỉ có 1 suất Sau Tiến sĩ với học bổng toàn phần gồm chương trình học miễn phí và khoản trợ cấp khoảng 70.000 USD. Minh Anh đã vô cùng may mắn dành được suất nghiên cứu duy nhất này cho khóa 2022-2023.

Minh Anh cũng vinh dự được tham gia Lễ hội Festival Âm nhạc Tanglewood sẽ diễn ra tại bang Massachusetts (Mỹ) trong mùa hè tới. Những nhà soạn nhạc được lựa chọn tham dự Festival sẽ được đảm bảo điều kiện ăn, ở và học suốt 2 tháng hè với các giáo sư danh tiếng hoàn toàn miễn phí. Cô gái 27 tuổi chia sẻ: "Khi biết được tham gia khóa học sáng tác nâng cao tại Tanglewood, mình cảm thấy rất hạnh phúc. Trong giới chuyên môn, đây được coi là một trong những Festival âm nhạc uy tín nhất tại Mỹ. Không có bất kỳ giới hạn nào về tuổi tác và quốc tịch của người dự thi nhưng mỗi năm Festival chỉ nhận 6-8 nhà soạn nhạc từ khắp thế giới".

Minh Anh là nhạc sĩ đã giành chiến thắng trong cuộc thi do Sáng kiến Âm nhạc Mới Boston 2021 (Boston New Music Initiative) tổ chức lần thứ 9. Theo Hội đồng giám khảo: "Tác phẩm "Tik-tak" của Ania Vu được lựa chọn từ gần 100 tác phẩm tuyệt vời bởi một ban giám khảo gồm các nhà soạn nhạc  hàng đầu. Ania Vu sẽ được đặt sáng tác một tác phẩm mới cho BNMI ra mắt vào năm 2022" . Ngoài ra, Minh Anh từng đoạt giải tư Cuộc thi của Dàn nhạc Saxophone Megalopolis (2020) với tác phẩm viết cho Tứ tấu saxophone và Giải thưởng Danh dự 2017 của Quỹ ASCAP với tác phẩm 4 chương viết cho Tứ tấu dây.

Khóa học nâng cao SoundSCAPE ở Cesena (Ý) là một bước ngoặt trong quá trình phát triển của Minh Anh. Cô phải tìm một bài thơ để phổ cho giọng hát nhưng vì không tìm được bài ưng ý nên Minh Anh đã quyết định tự sáng tác lời thơ cho bản nhạc. Đây là lần đầu tiên Minh Anh tự viết thơ và cô cảm thấy rất hứng thú với cuộc phiêu lưu sáng tạo trong trò chơi âm thanh cùng tiếng Ba Lan mà cô sử dụng thành thạo như tiếng mẹ đẻ. Từ đó, Minh Anh đã tiếp tục tự viết nhiều bài thơ và lời tiếng Ba Lan cho các bản nhạc của mình.

Với khả năng thông thạo nhiều ngoại ngữ, Minh Anh đã viết 4 bản nhạc cho giọng nữ cao và piano phổ theo thơ tiếng Pháp của Verlaine, Prévert và hiện đang hoàn thành vở nhạc kịch opera với kịch bản do cô đồng sáng tác bằng tiếng Anh.

Giáo sư James Primosch, người từng hướng dẫn Minh Anh, chia sẻ: "Tôi nhận thấy âm nhạc của Ania Vu nhạy cảm một cách lạ thường với màu sắc hòa thanh đẹp. Cô ấy phát triển các chủ đề và môtip một cách sống động, đặc sắc. Cảm nhận về thời gian của cô ấy rất tuyệt vời. Các tác phẩm của Ania Vỹ cô đọng, đúng mực và không làm người nghe cảm thấy tác phẩm lễnh loãng hay quá dài".

Cùng với nghệ sĩ piano Eunmi Ko, Minh Anh đã đồng tổ chức chương trình mang tên "The Music She Writes - Tác phẩm âm nhạc của các nhà soạn nhạc nữ" gồm một chuỗi 4 buổi hòa nhạc với các tác phẩm của 25 nhà soạn nhạc nữ Châu Á, từ Iran đến Nhật Bản. Các buổi hòa nhạc được phát sóng miễn phí vào ngày 1, 15, 29/4 và 13/5/2022.

Minh Anh là người Ba Lan gốc Việt, cô sinh năm 1994 tại Vacsovi. Cô bắt đầu học piano từ năm 5 tuổi và được mẹ là nhạc sĩ Đặng Hồng Anh nuôi dưỡng tình yêu âm nhạc từ rất sớm. Lần đầu tiên cô được bố mẹ dẫn đi nghe hòa nhạc cổ điển ở Phòng hòa nhạc Philharmonic Vacsovi khi nghệ sĩ dương cầm Đặng Thái Sơn đến Ba Lan lưu diễn. Lúc đó Minh Anh mới 5 tuổi và tình cờ ở đây cô đã gặp được người thầy piano đầu tiên của mình, bà Filomena Dziedzic.

Khi mới hơn 6 tuổi, Minh Anh đã tham dự Cuộc thi Piano Quốc tế tại Pháp dành cho trẻ em và giành giải thưởng cao nhất cho nhóm dưới 10 tuổi. 2 năm sau, Minh Anh lại tham dự Cuộc thi Piano Quốc tế tại Tây Ban Nha và đoạt Giải Nhất trong nhóm dưới 12 tuổi. Ở cả 2 cuộc thi, Minh Anh đều là thí sinh nhỏ tuổi nhất trong nhóm của mình.

Sau khi tốt nghiệp hệ trung cấp bộ môn piano tại Trường âm nhạc Quốc gia mang tên Karol Szymanowski (Ba Lan), Minh Anh quyết định học thêm môn sáng tác với mẹ mình - người đã tốt nghiệp xuất sắc chuyên ngành sáng tác âm nhạc tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Nga tại Matxcova. Dưới sự hướng dẫn của mẹ, cô đã thi đỗ vào khoa sáng tác của Trường Âm nhạc Eastman, một trong những trường Âm nhạc uy tín nhất của Hoa Kỳ. Minh Anh đã tập trung vào 2 chuyên ngành chính là Sáng tác và Lý luận Âm nhạc. Ngoài ra cô cũng học thêm song song bằng phụ ngành Tâm lý học.

Minh Anh rất thích khám phá những lĩnh vực mới lạ. Như các bạn của mình, cô cũng học và thử nghiệm viết nhạc điện tử. Cô đã tự xin học thêm khóa học về ngôn ngữ lập trình (khoa học máy tính) và khóa cơ bản về điện. Những kiến thức về khoa học đã mở ra nhiều chân trời mới cho nhà soạn nhạc trẻ. Tác phẩm "2+" viết cho piano, bộ gõ và nhạc điện tử của cô đã được lựa chọn trình diễn trong Festival Âm nhạc chuyên về nhạc điện tử lớn nhất tại Mỹ vào ngày 2/4/2022 do Hiệp hội âm nhạc điện tử tại Hoa Kỳ tổ chức.

Trong thời gian theo học chương trình tiến sĩ tại Đại học Pennsylvalnia, Minh Anh đã tham gia giảng dạy bộ môn lý thuyết âm nhạc và trong chương trình Sau tiến sĩ tại Đại học Chicago, cô sẽ được tham gia giảng dạy bộ môn sáng tác. Minh Anh mơ ước trong tương lai được giảng dạy bộ môn sáng tác trong một trường đại học tại Mỹ.

TÍNH ĐA VĂN HÓA LÀ ĐIỂM MẠNH

Minh Anh được hưởng sự chăm sóc tốt và chu đáo từ gia đình. Bố của cô, ông Vũ Hồng Vân du học tại Ba Lan năm 1980 với chuyên ngành kỹ sư thiết kế tàu thủy. Ông rất quan tâm đưa đón các con đi học hay khi con ốm, ông không ngần ngại đưa các con đi xa hàng trăm km để được gặp các bác sĩ giỏi nhiều kinh nghiệm. Ông cũng rất yêu âm nhạc. Trong khi mẹ cho Minh Anh sớm làm quen với âm nhạc cổ điển thì bố đã truyền cho cô sự say mê và am hiểu đối với các thể loại nhạc pop, rock.

Tính đa văn hóa là điểm mạnh của Minh Anh cũng như của nhiều trẻ em Việt Nam sinh ra tại nước ngoài. Sinh ra và lớn lên tại Ba Lan nhưng Minh Anh nói và đọc thông thạo tiếng Việt. Từ khi cô còn nhỏ, mẹ đã dạy cô thuộc lòng nhiều bài ca dao ngắn như "Trong đầm gì đẹp bằng sen...", "Trúc xinh trúc mọc bờ ao…" và những bài thơ ngắn của Trần Đăng Khoa. Từ mẫu giáo cho đến hết cấp 2, Minh Anh theo học trường quốc tế Pháp tại Vacsovi. Lên cấp 3, cô chuyển sang học trường Mỹ quốc tế và trong suốt 12 năm, cô đã theo học trường nhạc Ba Lan. Vì vậy, ngoài trình độ ngoại ngữ tốt, cô còn được làm quen từ rất sớm với nền văn học, thi ca của Pháp, Ba Lan và Mỹ. Cô sử dụng thông thạo tiếng Anh, Ba Lan, Pháp và Việt Nam. Ngoài ra cô đã học nhiều năm tiếng Latinh, tiếng Đức và đang học thêm tiếng Hy Lạp.

Minh Anh quan tâm và muốn tìm hiểu về thiền, về Phật giáo và đã tìm đọc một số sách của Thiền sư Thích Nhất Hạnh qua các bản dịch tiếng Ba Lan, tiếng Anh. Để giảm stress do công việc, cô đã tự tập thiền, thực tập chánh niệm để giúp cơ thể và tinh thần có thể thư giãn tối đa. Cô luôn tìm cách giữ thăng bằng giữa công việc và nghỉ ngơi, cố gắng dành thời gian để được làm những công việc yêu thích. Du lịch là một đam mê lớn của cô và Minh Anh đã khám phá được 30 quốc gia. Ngoài ra, cô rất thích tham quan bảo tàng và đam mê môn khiêu vũ.