Iran lên tiếng sau đòn tấn công của Mỹ

Giới chức và truyền thông Iran xác nhận các cơ sở hạt nhân của Iran, gồm Natanz, Isfahan và Fordow, đã bị nhắm mục tiêu, song không có thiệt hại nghiêm trọng.

11:24 22/06/2025

Sáng 22-6, giới chức Iran xác nhận các cơ sở hạt nhân của Iran, gồm Natanz, Isfahan và Fordow, đã bị tấn công trong đợt không tập quy mô lớn của Mỹ. Một số quan chức Iran nói với tờ New York Times rằng cuộc tấn công của Mỹ xảy ra vào khoảng 2 giờ 30 sáng 22-6 (giờ Iran).

Iran lên tiếng

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran, đơn vị giám sát công nghệ hạt nhân của Iran, xác nhận ba địa điểm chính - Fordow, Natanz và Isfahan - đã bị "tấn công dữ dội" vào sáng sớm 22-6, hãng thông tấn nhà nước IRNA đưa tin.

Cơ quan này mô tả các cuộc tấn công là "vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế, đặc biệt là Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT)" và cáo buộc cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), là "đồng lõa".

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran kêu gọi cộng đồng quốc tế ủng hộ Iran và lên án các cuộc không kích của Mỹ, đồng thời tuyên bố "không bao giờ để sự tiến triển của ngành công nghiệp quốc gia này… bị dừng lại".

Hãng thông tấn Tasnim dẫn lời ông Morteza Heydari - người phát ngôn của Cơ quan Quản lý Khủng hoảng tỉnh Qom - rằng sau khi hệ thống phòng không của Qom được kích hoạt và các mục tiêu thù địch bị phát hiện, một phần cơ sở hạt nhân Fordow "đã bị tấn công bởi các cuộc không kích của kẻ thù”.

Fordow là cơ sở hạt nhân được xây dựng sâu trong lòng núi gần TP Qom (miền trung Iran) và được cho là nơi diễn ra các hoạt động làm giàu uranium tinh vi của Tehran.

Cơ sở hạt nhân Fordow của Iran. Ảnh: MAXAR TECHNOLOGIES

Truyền thông nhà nước Iran Fars cũng xác nhận hệ thống phòng không tại Fordow đã được kích hoạt ngay trước khi xảy ra các vụ nổ, cho thấy Iran đã phản ứng trước một đợt tấn công được cho là có độ chính xác cao và được lên kế hoạch kỹ lưỡng.

Trong khi đó, người đứng đầu ban tin tức của đài truyền hình nhà nước Iran IRIB cho biết ba cơ sở hạt nhân bị Mỹ tuyên bố tấn công gồm Natanz, Isfahan và Fordow “đã được sơ tán từ trước”, đồng thời nhấn mạnh rằng “không có thiệt hại nghiêm trọng nào về vật chất hoặc con người”.

Theo hãng tin Mehr, các cơ sở bị nhắm mục tiêu không chứa vật liệu có thể gây phát xạ phóng xạ vào thời điểm diễn ra vụ tấn công.

Một cố vấn chiến lược của Chủ tịch quốc hội Iran cũng nói với báo chí rằng “các cơ sở không bị phá hủy hoàn toàn và không có nguy cơ rò rỉ hạt nhân”.

Theo hãng thông tấn IRNA, chính quyền tỉnh Isfahan đã lên tiếng về vụ việc, xác nhận các cơ sở hạt nhân tại Isfahan và Natanz đều là mục tiêu của “các cuộc tấn công của kẻ thù”.

Tuy nhiên, thông tin chi tiết về mức độ thiệt hại vẫn chưa được công bố đầy đủ.

Biết gì về 3 cơ sở hạt nhân vừa bị tấn công

Natanz: Khu phức hợp hạt nhân Natanz, cách thủ đô Tehran khoảng 250 km về phía nam, được xem là cơ sở làm giàu uranium lớn nhất của Iran.

Theo các nhà phân tích, nơi đây được sử dụng để phát triển và lắp ráp các máy ly tâm dùng trong quá trình làm giàu uranium – một công nghệ then chốt giúp biến uranium thành nhiên liệu hạt nhân.

Cơ sở hạt nhân Natanz của Iran. Ảnh: AFP

Theo tổ chức phi lợi nhuận Sáng kiến Ngăn chặn Mối đe dọa Hạt nhân (NTI), Natanz có 6 tòa nhà trên mặt đất và 3 công trình ngầm, trong đó 2 công trình có thể chứa tới 50.000 máy ly tâm.

Theo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Iran từng làm giàu uranium tại nhà máy thí điểm trên mặt đất của Natanz đến độ tinh khiết 60%. Trong khi đó, uranium cấp độ vũ khí được làm giàu ở mức 90%.

Fordow: Nằm gần TP Qom và được xây dựng sâu trong dãy núi. Quy mô và bản chất đầy đủ của cơ sở này vẫn còn nhiều điều chưa rõ. Phần lớn thông tin hiện có đến từ kho tài liệu của Iran bị tình báo Israel đánh cắp từ nhiều năm trước.

Các toà nhà chính của Fordow được cho là nằm ở độ sâu 80 đến 90 m dưới lòng đất. Các quan chức Israel và nhiều báo cáo độc lập trước đó cho biết Mỹ là quốc gia duy nhất sở hữu loại bom có thể xuyên phá đến độ sâu như vậy.

Theo các báo cáo gần đây của IAEA, Iran đã tăng cường sản xuất uranium làm giàu đến mức 60% tại Fordow. Theo các chuyên gia và IAEA, hiện cơ sở này có khoảng 2.700 máy ly tâm.

Isfahan: Thành phố Isfahan ở miền trung Iran là nơi đặt khu phức hợp nghiên cứu hạt nhân lớn nhất của nước này.

Theo NTI, cơ sở được xây dựng với sự hỗ trợ từ Trung Quốc và bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 1984. NTI cho biết khoảng 3.000 nhà khoa học đang làm việc tại đây, và cơ sở này bị nghi ngờ là "trung tâm" của chương trình hạt nhân Iran.

NTI cho biết thêm rằng cơ sở này vận hành 3 lò phản ứng nghiên cứu nhỏ, cùng với 1 cơ sở chuyển đổi uranium, nhà máy sản xuất nhiên liệu, nhà máy bọc zirconium và nhiều cơ sở, phòng thí nghiệm khác.

Link nguồn: